“İnsanların kendi elleriyle yapıp ettikleri yüzünden karada ve denizde düzen bozuldu; böylece Allah, dönüş yapsınlar diye işlediklerinin bir kısmını onlara tattırıyor.”
(Rum Suresi, 30/41)
Yüzyıllardır insan, yeryüzünü kendisine emanet edilmiş bir alan olarak değil; sınırsızca tüketebileceği bir kaynak deposu gibi görmeye başladı. Oysa Kur’an, doğa ve insan arasındaki ilişkinin bir “emanet” olduğunu hatırlatır. Rum Suresi 41. ayet, çevre felaketlerinin, iklim krizlerinin ve doğal dengenin bozulmasının insan eliyle gerçekleştiğini çarpıcı bir şekilde vurgular. Bugün iklim değişikliği, bu ayetin işaret ettiği bozulmanın en somut göstergelerinden biri hâline gelmiştir.
1. İklim Değişikliğinin İnsan Kaynaklı Nedenleri
a) Fosil Yakıt Kullanımı
Sanayi devriminden bu yana kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtların yoğun şekilde kullanılması, atmosfere milyarlarca ton sera gazı salınmasına yol açtı. Karbon dioksit ve metan gibi gazlar, doğal sera etkisini aşırı güçlendirerek dünyanın ısınmasına neden oluyor.
b) Ormansızlaşma
Ormanlar, karbonu tutarak iklimin dengelenmesinde kritik bir rol oynar. Ancak tarım alanı açma, madencilik ve şehirleşme uğruna milyonlarca hektar orman yok ediliyor. Bu da hem karbon emilimini azaltıyor hem de biyoçeşitliliği tehdit ediyor.
c) Aşırı Tüketim ve İsraf
Modern yaşamın tüketim kültürü, gereksiz üretim ve israfı körüklüyor. Tek kullanımlık ürünler, plastik kirliliği ve gıda israfı, hem üretim aşamasında enerji tüketimini artırıyor hem de atık miktarını çoğaltıyor.
d) Endüstriyel Tarım ve Hayvancılık
Yoğun kimyasal gübre kullanımı, pestisitler ve endüstriyel hayvancılık, toprağı ve su kaynaklarını kirletiyor. Ayrıca özellikle sığır yetiştiriciliği, atmosfere yüksek miktarda metan gazı salıyor.
2. Ayetin Işığında İbret ve Dönüş
Rum Suresi 41. ayet, sadece bir tespit değil; aynı zamanda bir uyarıdır. “Dönüş yapsınlar diye…” ifadesi, insanın kendi hatalarını fark edip doğruya yönelmesi gerektiğini vurgular. İklim krizinin şiddetlenmesi, aslında insana doğa ile uyumlu yaşaması gerektiğini hatırlatan bir işarettir.
3. Çözüm İçin Atılabilecek Adımlar
-
Yenilenebilir enerjiye yönelmek (güneş, rüzgâr, hidroelektrik vb.)
-
Ormanların korunması ve yeniden ağaçlandırma projeleri
-
Geri dönüşüm ve atık yönetiminin güçlendirilmesi
-
Sade yaşam ve bilinçli tüketim
-
Toplumsal farkındalık ve çevre eğitimi
Sonuç
İklim değişikliği, sadece bilimsel verilerle değil, vahyin rehberliğiyle de anlaşılabilecek bir gerçekliktir. Rum Suresi 41. ayet, günümüz insanına doğanın bozulmasının sebeplerini ve bundan dönüş yollarını açıkça gösterir. Eğer insan, kendi eliyle bozduğu dengeyi yeniden kurmak isterse; hem bilimsel çözümleri hem de ahlaki sorumluluğu aynı anda benimsemek zorundadır. Çünkü yeryüzü, bize ait değil; sadece emanet.
Yorumlar
Yorum Gönder